Gevolgen van letsel per hersengebied

De hersengebieden
Waar zit het letsel? We leggen de gevolgen van letsel uit per hersengebied, op een eigen pagina die u bereikt via de knoppen.
Functies in het brein zitten niet in één specifiek gebied, maar ontstaan door samenwerking tussen verschillende delen. Alleen eenvoudige functies hebben een duidelijke plek in de hersenen. Toch kan de locatie soms iets vertellen.
- Striatum dorsaal
- Caudate nucleus /Nucleus caudatus (staartkern)
- Putamen
- Globus pallidus
- Subthalamische kern
- Zwarte kern (substantia nigra)
Indeling van hersenen:
CORTEX (en corticaal) en SUBCORTEX (en subcorticaal)
De buitenkant van de hersenen is de hersenschors of cortex cerebri.
De hersengebieden die daaronder liggen vormen de subcorticale hersengebieden. Letterlijk betekent dat: ónder de hersenschors gelegen.

CORTEX = schors
De termen cortex cerebri en corticaal verwijzen naar belangrijke onderdelen en functies van de hersenen. De cortex cerebri, ofwel de hersenschors, is het buitenste laagje van de grote hersenen en speelt een cruciale rol in hogere cognitieve functies zoals denken, bewustzijn, waarneming, taal en geheugen.
Deze structuur is opgebouwd uit grijze stof die bestaat uit miljarden zenuwcellen en staat centraal in het verwerken van complexe informatie. Het woord "corticaal" is een bijvoeglijk naamwoord dat iets beschrijft dat gerelateerd is aan de hersenschors. Lees meer over grijze stof en witte stof via deze link.
Lees over de specifieke gebieden in de hersenschors Brodmanngebieden.

SUBCORTEX = onder de schors
De subcortex is een essentieel onderdeel van onze hersenen dat zich onder de hersenschors (de cortex) bevindt. Het speelt een cruciale rol in fundamentele functies zoals emoties, herinneringen, motivatie en automatische lichaamsprocessen. Dit deel van de hersenen bevat hersenstructuren zoals de thalamus, als doorgeefluik van veel informatie, de amygdala, de hippocampus en de basale ganglia, die samenwerken om gedrag, beweging en gevoelens aan te sturen. Zie afbeelding hieronder.
De subcortex werkt vaak onbewust, waardoor het ons helpt dagelijkse routines uit te voeren zonder dat we er actief over hoeven na te denken. Subcorticaal is een bijvoeglijk naamwoord en verwijst naar de subcortex.
Lees meer over grijze stof en witte stof via deze link.


Twee hersenhelften
Hoewel de hersenfuncties in netwerken in grote delen van de hersenen verdeeld liggen, zijn de hersenen grofweg van oudsher als volgt verdeeld: in de linkerhersenhelft zitten vooral verbale zaken zoals taal, en in de rechterhersenhelft de non-verbale zaken zoals ruimtelijk denken, verbeelding, emotie etc.
Kort gezegd is het de linkerhersenhelft van de grote hersenen dat het rechterdeel van het lichaam aanstuurt en omgekeerd; de rechterhersenhelft van de grote hersenen dat het linkerdeel van het lichaam aanstuurt.
De hersenhelften werken niet los van elkaar. Er lopen veel verbindingen van witte stof tussen beide helften die constant informatie uitwisselen (via de commissurale vezels, witte stofbanen). De linker-en de rechterhersenhelft hebben bovenal veel communicatie via de hersenbalk, het corpus callossum.

Hersenen werken samen!
Het brein werkt als één geheel. Verschillende delen van de hersenen werken samen door informatie uit te wisselen.
Eigenschappen als het bewustzijn, de taal, de emotie en intelligentie zitten niet op een plek. Een beschadiging van één onderdeel heeft invloed op het hele systeem.
Het uitvallen van een schakel uit de ketting leidt tot verstoringen die soms weer op een andere plaats opgepikt worden, hetgeen wel meer energieverbruik kost.

Samenhang
Wetenschappers leren steeds meer over hoe verschillende delen van de hersenen samenwerken.
De hersenen hebben veel verbindingen, zodat alles als één geheel functioneert. Functies liggen niet op één plek.
Neem het geheugen: er zijn gebieden waar informatie binnenkomt, gebieden waar informatie wordt vastgehouden en gebieden waar informatie wordt opgehaald. De verschillende hersendelen leveren elk een eigen bijdrage.
Lees meer over het geheugen...

Woordbegrippen over het hele brein verspreid
Ook bij het gebruik van taal blijkt dat woordbegrippen verspreid liggen over de hele hersenschors en het hele brein naar woorden kán zoeken...lees meer..
Echter "het taalcentrum" zit bij rechtshandigen meestal in de linkerhersenhelft en bij linkshandigen kan dat in de linkerhersenhelft maar zelf ook in de rechterhersenhelft zitten. Bij mensen die zowel links- als rechtshandig (ambidextrie) zijn kan dat ook in de rechterhersenhelft zitten.

Wat is een gedachte?
Meerdere hersenstructuren worden gebruikt bij een gedachte.
Het lijkt wel op een grote ‘wegenkaart' daarboven in de hersenen, met drukke knooppunten en snelwegen die elkaar kruisen; de zenuwcellen werken samen in een groot netwerk van verbindingen.

Linkshandigen hebben een andere inrichting van het brein
De verdeling van functies over de hersenhelften is bij linkshandigen minder sterk dan bij rechtshandigen. Een onderzoek van de Radboud Universiteit van Nijmegen laat dit zien dat dit ook geldt voor het visuele systeem voor het herkennen van gezichten. Linkshandigen gebruiken hiervoor beide hersenhelften, in tegenstelling tot rechtshandigen. Net als het taal- en het motorische systeem blijkt het visuele systeem bij linkshandigen meer over de twee hersenhelften verdeeld.

Bloed en hersenvocht worden rondgepompt en afgevoerd
In onderstaande afbeelding zie je hoe met een amplified MRI, de bewegingen in de hersenen zelf in beeld gebracht worden door de hartslag.
Met behulp van een algoritme dat kleine bewegingen uitvergroot, hebben onderzoekers een film gemaakt van de ritmische kronkelingen van de hersenen.
Bloed en hersenvocht worden rondgepompt en afgevoerd. Lees meer over het hersenvocht in de hersenkamers. credits: Stanford University and University of Auckland
.

Beschadigde hersendelen kunnen elkaar helpen
Zo kan de rechter hersenhelft de beschadigde linkerhersenhelft (door bijvoorbeeld een beroerte) helpen bij visuele aandacht.
Fotoserie met uitleg
Voor de fotoserie hieronder klikt u op het pijltje naar rechts. Enkele foto's uit de fotoserie kunt u op A2 formaat digitaal bestellen in onze webshop.
Reclame is niet van deze site:
We leggen de gevolgen van letsel uit per hersengebied. Het maakt immers veel verschil in welk gebied in de hersenen schade is opgetreden.
bronnen: hersenletsel-uitleg.nl