Uitzaaiingen /hersenmetastasen

Wat is een metastase?

Een metastase is een medische term voor uitzaaiing van een kwaadaardig gezwel /tumor van een ander deel van het lichaam. Een klompje kwaadaardige kankercellen wordt dan vanuit een orgaan via de bloedbaan meegevoerd naar een andere plek in het lichaam, in dit geval naar de hersenen. Daar in de smallere vertakkingen van een bloedvat, in de haarvaten loopt het vast en kan dan uitgroeien tot een nieuwe tumor. Dat kan op meerdere plekken gebeuren.

Wat is het verschil tussen een primaire hersentumor en een secundaire hersentumor?

  • Secundaire hersentumoren: uitzaaiingen van een tumor elders in het lichaam (hersenmetastasen).

In principe kunnen alle kankersoorten uitzaaien naar de hersenen, maar het vaakst komt dat door borstkanker, longkanker of hoewel zeldzamer, door een melanoom (kwaadaardige vorm van huidkanker).

 

Neurologische klachten als epilepsie, hersenoedeem, misselijkheid, braken en hoofdpijn kunnen voorkomen. Hoewel hoofdpijn vaak pas in een later stadium optreedt als het ergens tegen aan drukt. De hersenen zelf zijn namelijk gevoelloos. Pijn wordt gevoeld aan de buitenkant van het hoofd: schedel, hersenvliezen, spieren en bloedvaten.

Deze pagina beperkt zicht tot het bespreken van de klachten die kenmerkend zijn voor de schade die voortkomt uit de hersenen in gedrag, emotie en cognitie.

Lees hier meer over metastasen en medische info...

Hersenschade door bestraling

Het lastige probleem doet zich voor dat zowel de tumor als de behandeling schade kan geven aan het brein. Zowel radiotherapie/ bestraling, als operatieve verwijdering van de tumor als ook medicamenteuze therapie grijpen in in het ingewikkelde netwerk in de hersenen. Zowel motoriek, spraak en cognitieve functies kunnen achteruitgaan door bestraling... 

 

Iemand kan veranderen

Het is belangrijk om te weten dat de persoon met hersen-uitzaaiingen kan veranderen op meerdere manieren. De persoon in kwestie kan daar niet veel aan doen; de plek van de hersenen die is aangedaan kan bepaald gedrag beïnvloeden.

Gedrag en emoties

Niet alleen de uitzaaiingen (metastasen) kunnen gedragsveranderingen geven maar ook de gevolgen van de bestraling en medicijnen kunnen invloed hebben op gedrag en de emoties. Iemand kan impulsiever worden of meer apathisch. Iemand kan minder initiatief nemen of ontremd zijn. Daarnaast wordt agressie en sociaal ongepast gedrag gezien, afhankelijk waar de tumor zit, of waar de schade door chemotherapie en bestraling gekomen is.

Iemand  met een hersenmetastase kan depressief worden, niet alleen door de zwaarte van de diagnose , het lijden en mogelijk sterven, maar het kan ook veroorzaakt worden door de plek van de uitzaaiing in de hersenen.

Cognitieve klachten

Ook cognitieve klachten kunnen voor komen door een tumor of uitzaaiing en ook door de behandeling hiervan. Denk aan moeite met het geheugen, uitvoerende taken, aandacht en concentratie en motorische snelheid. Taalstoornissen als afasie worden ook gezien en iemand kan in het spreken ongeremd worden of trager.

      

     


    Bronnen:

    Hersentumor: symptomen, behandeling en levensverwachting. (z.d.). Geraadpleegd op 29 januari 2016, van https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/83680-hersentumor-symptomen-behandeling-en-levensverwachting.html

    [https://i-.iknl.nl/home]. (z.d.). Geraadpleegd van https://i-.iknl.nl/home

    Eyskens, E., Feenstra, L., Meinders, A. E., Vandenbroucke, J. P., & Van Weel, C. (1997). Codex Medicus (10e ed.). Maarssen, Nederland: Elsevier Gezondheidszorg.

    Hersenletsel uitleg | Hersenletsel-uitleg.nl. (z.d.) van https://www.hersenletsel-uitleg.nl/

    Home - Hersentumor. (z.d.). Geraadpleegd op 29 januari 2016, van http://hersentumor.nl/

    Kuks, J. B. M., Snoek, J. W., Oosterhuis, H. G. J. H., & Fock, J. M. (2003). Klinische neurologie (15e ed.). Houten, Nederland: Bohn Stafleu van Loghum.

    NVN - Nederlandse Vereniging voor Neurologie: Home. (z.d.). Geraadpleegd op 29 januari 2016, van https://www.neurologie.nl/

    Oncoline. (2010, 29 juli). Geraadpleegd op 29 januari 2016, van https://www.oncoline.nl/index.php?pagina=/richtlijn/item/pagina.php