Cerebrale Parese / CP
Parese betekent gedeeltelijke onvolledige verlamming, spierzwakte (komt uit het Grieks en betekent zwakte). Cerebraal betekent van de hersenen.
Bij cerebrale parese zijn de hersenen niet in staat de juiste spanning aan de spieren door te geven en ze onderling op de goede manier te laten samenwerken.
Dat zie je bij spasticiteit.
Cerebrale parese, ook wel cerebrale palsy of spasticiteit genoemd, is een ontwikkelingsstoornis die gekenmerkt wordt door motorische stoornissen (onder andere spasmes en krampachtig bewegen). Een intellectuele achterstand en epileptische aanvallen komen ook vaak voor.
Niet aangeboren of aangeboren?
Cerebrale parese ontstaat vaak in de zwangerschap waardoor er een discussie ontstaan is of deze vorm van hersenbeschadiging tot de Niet Aangeboren Hersenletsels (NAH) hoort.
De oorzaken verschillen.
Er is een verhoogde kans op het krijgen van cerebrale parese CP, bij het kindje door:
- aangeboren afwijkingen
- infectie in de baarmoeder (intra uteriene infectie)
- cytomegalovirus CMV (herpesvirus) verhoogt cytokinen met kans op CP
- waterpokken verhoogt cytokinen met kans op CP
- rubella rode hond verhoogt cytokinen met kans op CP
- urinweginfectie bij de zwangere verhoogt cytokinen met kans op CP
- hoge koorts bij de zwangere verhoogt cytokinen met kans op CP
- toxoplasmose (infectieziekte)
- infectie van de foetale membranen (chorioamnionitis) meestal ten gevolge van een langdurende bevalling
- te hoog foetaal bilirubinegehalte
- meerlingen zwangerschap
- moederkoek afwijkingen (placenta afwijkingen)
- vroeggeboorte (prématuur)
- herseninfarct of hersenbloeding voor de geboorte
- foetale bloedarmoede bijvoorbeeld door foliumzuurgebrek van de zwangere
- vruchtbaarheidsbehandelingen kunnen leiden tot laag geboortegewicht, waardoor het risico op cerebrale parese toegenomen lijkt
- genetische afwijkingen
- maar ook drugs of medicijngebruik bij de zwangere.
Ook zuurstofgebrek in de baarmoeder of zuurstoftekort bij het kind tijdens de weeën, vaak bij een moeilijke bevalling, kan cerebrale parese tot gevolg hebben. Zie pagina zwangerschapscomplicaties.
Cerebrale parese kan ook ontstaan in de vroege kindertijd, door een hersenvliesontsteking of hoofdletsel. Dan is het Niet Aangeboren Hersenletsel. De discussie onder welke noemer letsel valt, aangeboren of niet aangeboren, is niet zo relevant. Het gaat erom dat de mensen die lijden aan dit soort hersenletsel vaak tussen de wal en het schip raakt.
Kenmerken
Bij een cerebrale parese zijn er houdings- en bewegingsstoornissen en vaak ook stoornissen in de gevoelsgewaarwording, communicatie en het gedrag.
Door beschadiging van de hersengedeelten die de spieren aansturen, is er sprake van een gedeeltelijke verlamming (parese) die in ernst kan verschillen.
Hierdoor kunnen spieren niet normaal gebruikt worden en zijn lichaamsbewegingen beperkt.
Vaak zijn er bij een cerebrale parese ook stoornissen van het gezichts- en spraakvermogen en van het gehoor.
Ook kunnen er leermoeilijkheden zijn, epilepsie en/of een achterstand in de geestelijke ontwikkeling.
- Bilaterale Cerebrale Parese: beide armen en benen zijn betrokken.
- Unilaterale Cerebrale Parese: betreft een éénzijdige aandoening van de linker of rechter lichaamshelft.
Samenvatting:
- houdings- en bewegingsstoornissen
- ataxie, moeite met coördineren van bewegingen
- athetose, voortdurende krampachtige buigen en strekken van vingers en tenen
- dystonie, spierspanning in ledematen is ontregeld
- hypotonie, te lage spierspanning
- spasticiteit, ledematen verkrampen of verstijven
- gedeeltelijke verlamming verschillend in ernst
- stoornissen in gevoelsgewaarwording
- stoornissen in communicatie
- stoornissen in gedrag
- gezichtsvermogen kan aangetast zijn, CVI
- spraakvermogen kan aangetast zijn
- er kunnen leermoeilijkheden zijn
- epilepsie komt voor
- achterstand in ontwikkeling
foto van crowdfunding voor CP
- 50% van de mensen met cerebrale palsy is spastisch (men kan de ledematen niet bewegen)
- 25% van de mensen met cerebrale palsy heeft last van athetose
- 10% heeft last van stijfheid rond de gewrichten
- 10% heeft moeite vrijwillige bewegingen te maken
Drie hoofdtypen
Bij sommige kinderen kunnen de verschijnselen van meer dan één type tegelijk optreden.
-
spastische cerebrale parese
Bij dit meest voorkomende type zijn een of meer spiergroepen stijf, waardoor kinderen moeite hebben zich te verplaatsen of voorwerpen vast te pakken en los te laten.
-
dyskinetische cerebrale parese
Dit wordt veroorzaakt door beschadiging van de kleine hersenen (het cerebellum) en bepaalde gebieden in de grote hersenen die voor een normale lichaamshouding en coördinatie zorgen (de nuclei basales).
Bij dit type cerebrale parese maakt het lichaam onbewuste en doelloze bewegingen, ook in rust, waardoor spreken, slikken, eten en het vastpakken van voorwerpen worden bemoeilijkt. Door de lage spierspanning (slappe spieren) kunnen deze kinderen slecht zitten en lopen.
-
atactische cerebrale parese
Dit is een zeer zeldzaam voorkomende vorm waarbij het evenwichtsgevoel en het vermogen om diepte in te schatten aangetast zijn.
Kinderen met dit type cerebrale parese staan wankel op hun benen en zetten de voeten abnormaal wijd uit elkaar bij het lopen. Het verrichten van taken waarbij fijne motoriek is vereist, zoals schrijven en kleine voorwerpen vasthouden, kost meer tijd en moeite dan bij gezonde leeftijdsgenoten.
Verschijnselen cerebrale parese
Bij een cerebrale parese is er sprake van een of meer van de volgende verschijnselen: trage reacties, prikkelbaarheid, slecht eten (moeite met zuigen en slikken), bevingen in armen en benen, abnormaal hoog huilen, toevallen (epilepsie), een ongebruikelijke lichaamshouding en afwijkende reflexen.
De verschijnselen van een cerebrale parese kunnen al bij de geboorte of kort daarna worden waargenomen, maar ontstaan soms later.
Als ouders merken dat hun kind moeite heeft met omrollen, kruipen, zitten, lopen of praten, is dat een reden voor verder onderzoek.
Vereniging cerebrale parese
De website CP Nederland geeft op de vragen die ouders kunnen hebben duidelijk antwoord:
- Waarom heeft mijn baby zijn duim zo krampachtig in z'n vuistje?
- Waarom beweegt mijn kind anders met armen en benen?
- Waarom lacht mijn kind op onverwachte momenten?
- Waarom verliest mijn kind ongewild speeksel?
- Waarom is praten zo lastig?
- Waarom doet mijn kind nog niets?
- Gaat mijn kind lopen?
- Is er iets te doen aan de vermoeidheid?
In het Engels is Birth Injury Guide aanbevelenswaardig over CP en aangeboren aandoeningen.
Filmpjes over cerebrale parese:
filmpje revalideren of http://youtu.be/08Viiedg0YY
filmpje van Sven of http://youtu.be/W0MO3WnsutY
filmpje van Sam of http://youtu.be/BfjvS6AWbjQ
Filmpjes over athestose:
Boekaanrader
Auteur: Sander Verheijen Uitgever: HarperCollins
- Nederlands
- Druk: 1
- 9789402700466
- november 2017
- Paperback
- 288 pagina's
te koop o.a bij Bol.com via deze link (€10
Of als e-book ( €5,99)
Bronnen:
BOSK. (z.d.). Cerebrale Parese. Geraadpleegd van https://www.bosk.nl/cerebrale-parese/
Eyskens, E., Feenstra, L., Meinders, A. E., Vandenbroucke, J. P., & Van Weel, C. (1997). Codex Medicus (10e ed.). Maarssen, Nederland: Elsevier Gezondheidszorg.
Hersenletsel uitleg team | Hersenletsel-uitleg.nl. (2014.), van https://www.hersenletsel-uitleg.nl/
Hijdra, A., Koudstaal, P. J., & Roos, R. (2003). Neurologie. Maarssen, Nederland: Elsevier Gezondheidszorg.
Kuks, J. B. M., Snoek, J. W., Oosterhuis, H. G. J. H., & Fock, J. M. (2003). Klinische neurologie (15e ed.). Houten, Nederland: Bohn Stafleu van Loghum.
Kumar, P., & Clark, M. (2002). Kumar and Clark's Clinical Medicine (5e ed.). Edinburgh, Schotland: Saunders Company. Neurological diseases and diseases of voluntary muscle
Rosenbaum, P. (2003). Cerebral palsy: what parents and doctors want to know. BMJ, 326(7396), 970–974. https://doi.org/10.1136/bmj.326.7396.970