Letsel in rechterhersenhelft
Image is from Anatomography maintained by Life Science Databases(LSDB)
Het brein werkt als één geheel samen. Hersenfuncties lopen verspreid door de hersengebieden en komen voort uit de uitwisseling tussen de gebieden. Toch zijn er wel klachten aan te wijzen per hersengebied.
Grote hersenen (cerebrum) en hersenschors (cerebrale cortex)
De rechterhersenhelft maakt deel uit van de grote hersenen (cerebrum) en daarmee van de cerebrale cortex. Cortex is Latijn voor 'schors'. Cerebraal staat voor grote hersenen. Het is de buitenste grijze stof die de grote hersenen bedekt.
Het cerebrum wordt door de grote longitudinale spleet verdeeld in een rechter- en linkerhersenhelft. De hersenschors heeft een groot oppervlak vanwege zijn plooien / windingen (gyri) en groeven (sulci of fissurae).
Functie rechterhersenhelft
Grofweg stuurt de rechterhersenhelft de linkerlichaamshelft aan en speelt het een rol bij emotie, verbeelding, kleur, muziek, ritme, dimensie en ruimtelijke inschatting.
We sommen op deze pagina de meest voorkomende gevolgen van schade in deze hersenhelft op maar de ene mens heeft misschien één of twee van de opgesomde klachten, de ander heeft er meerdere of in meer of mindere mate.
Emotionele veranderingen door lichamelijke oorzaken kunnen soms pijnlijk verwoord aanvoelen worden en 'van binnen uit' door de getroffene ook anders beleefd worden.
Mogelijke klachten
- beweging stoornissen
- gevoelsstoornissen, zwakte of verlamming aan de linkerkant van het lichaam
- verminderd gezichtsvermogen aan de linkerkant van beide ogen. Alsof beide brillenglazen aan de linkerkant zijn afgeplakt per glas (hemianopsie) ↓
- niet beseffen dat de linkerzijde van het lichaam of ruimte bestaat en/of geen aandacht voor de verlamde kant van het lichaam (neglect).
- het gevoel voor ruimte en tijd kan slecht zijn waardoor iemand diepte, vorm, kleur en afmetingen niet kan inschatten en /of verdwaalt. Ruimtelijk inzicht problemen.
- visueel ruimtelijke problemen.
- iemand kan verminderd inzicht in eigen gedrag hebben, of verminderd inzicht in de ziekteproblemen en beperkingen (anosognosie).
- minder inzicht in sociale situaties (de persoon ‘snapt’ de sociale situaties niet).
- taal wordt vaak te letterlijk genomen en grapjes en achterliggende boodschappen worden niet gauw begrepen.
- bij linkshandigen kan het taalgebied in de rechterhersenhelft liggen maar het kán ook in de linkerhersenhelft liggen. Taal en spraak kan dus aangedaan zijn bij linkshandigen met letsel in de rechterhersenhelft.
- moeite met het begrijpen van humor.
- moeilijk inschatten wat de ander aan emotie in de stem legt als boosheid, opluchting, verdriet, vreugde (prosodie).
- het herkennen van gezichten kan slecht zijn (prosopagnosie).
- moeite met het overzien van het geheel.
- niet meer weten hoe je je moet aankleden in welke volgorde (apraxie).
- snel, impulsief gedrag en soms onaangepast gedrag.
- soms weinig rekening houden met anderen.
- zichzelf overschatten.
- verminderde zelfcontrole.
- sneller 'aangebrand zijn'.
- verminderd ziekte inzicht.
Linkshandigen hebben een andere inrichting van het brein
De verdeling van functies over de hersenhelften is bij linkshandigen minder sterk dan bij rechtshandigen. Een onderzoek van de Radboud Universiteit van Nijmegen laat dit zien dat dit ook geldt voor het visuele systeem voor het herkennen van gezichten.
Linkshandigen gebruiken hiervoor beide hersenhelften, in tegenstelling tot rechtshandigen. Net als het taal- en het motorische systeem blijkt het visuele systeem bij linkshandigen meer over de twee hersenhelften verdeeld.
bronnen:
Hersenletsel-uitleg team
Knecht, S. (2000, 1 december). Handedness and hemispheric language dominance in healthy humans. Geraadpleegd op 1 mei 2019, van https://academic.oup.com/brain/article/123/12/2512/325690
Roel M. Willems e.a. Cerebral Lateralization of Face-Selective and Body-Selective Visual Areas Depends on Handedness. Cerebral cortex (november 2009) Daniel Casasanto e.a Body-specific representations of action verbs: Evidence from fMRI in right- and left-handers. Psychological Science (januari 2010) Willems, R.M. e.a. Body-specific motor imagery of hand actions: Neural evidence from right-and left-handers. Frontiers in Human Neuroscience. 3(39), 1-9. (november 2009)