Inleiding: een potentieel nieuw teken bij de diagnose van hersenschudding
Het herkennen van een hersenschudding kan best lastig zijn. Dit komt omdat de symptomen niet zichtbaar zijn en omdat persoonlijke en sociale factoren invloed kunnen hebben op hoe mensen hun klachten melden.

Het zou makkelijker zijn als er zichtbare tekenen van een hersenschudding zouden zijn. Zowel voor het herkennen als het meteen goed te behandelen.
Daarom hebben onderzoekers in 2024 een mogelijk nieuw teken onderzocht: het spontaan snel heen en weer schudden van het hoofd, als iemand een impact heeft gehad met het hoofd, bijvoorbeeld in botsing is gekomen met iets, waarbij de hersenen waarschijnlijk echt heen en weer geschud zijn. 

Dit hoofdschudden noemen de onderzoekers SHAAKE. Dat is de Engelse afkorting van Spontaneous Headshake after a Kinematic Event ( Spontaan Hoofdschudden als gevolg van een Kinematische Ervaring). Het is ook makkelijk te onthouden omdat het lijkt op het Engelse woord: shake dat schudden betekent.

Wel bekend uit Holywoodfilms

We kennen het al jarenlang uit (teken)films, uit sportwedstrijden of van striptekeningen dat als iemand een klap incasseert even 'ding dong' snel zijn hoofd nee lijkt te schudden. Toch werd er met dit kenmerk niets gedaan tot nu en was het ook niet in de medische wereld beschreven.
Het snel heen en weer nee schudden van het hoofd na een botsing of val kan dus wijzen op een hersenschudding. Uit dit onderzoek blijkt dat deze beweging vaak voorkomt bij voetballers en betrouwbaar kan zijn om een hersenschudding in te schatten, op basis van wat mensen zelf aangeven.

Waarom dat snelle heen en weer schudden?

Toen de onderzoekers sporters vroegen waarom ze hun hoofd snel heen en weer geschud hadden, waren de de top drie antwoorden: desoriëntatie of verwarring (71,7%), duizeligheid (54,0%) en dat ze een gevoel hadden alsof ze hun hersenen opnieuw moesten opstarten (52,3%). Ook werd genoemd dat er een gevoel van oorsuizen en doofheid in hun oren zat, en verandering van zien en horen en waarneming van hun lichaam.

Over het geheel genomen rapporteerde 84,9% van de deelnemers dat de meest voorkomende reden dat ze een SHAAKE vertoonden, te wijten was aan een symptoom van hersenschudding.

Met een gevoeligheid van 50% komt SHAAKE bijna in de buurt van de meest gevoelige signalen van een hersenschudding uit de studie van de National Rugby League (lege blik, 54%) en de NFL-studie (langzaam opstaan, 66%).

Het zou te proberen waard zijn om dit SHAAKE teken te evalueren in ons land!

Onderzoek: Nowinski CJ, Bureau SC, Rhim HC, Zafonte RD, Cantu RC, Daneshvar DH. Spontaneous Headshake after a Kinematic Event (SHAAKE): Evaluating the Utility of a Potential New Sign in the Diagnosis of Concussion. Diagnostics (Basel). 2024 Oct 17;14(20):2314. doi: 10.3390/diagnostics14202314. PMID: 39451636; PMCID: PMC11506366. 

https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39451636/