Emoties Gedrag Relaties
Na hersenletsel kunnen de emoties veranderen. Hoe dat zich uit verschilt van mens tot mens en van letsel tot letsel. Veel mensen met hersenletsel ervaren dat ze sneller emotioneel zijn.
Iemand kan het gevoel hebben om op de tenen te lopen, zich elke dag beroerd of ziek voelen, moeilijker dingen kunnen relativeren of los kunnen laten. De hersenen kunnen chronisch overbelast zijn maar ook de locatie van het letsel kan het gedrag invloeden. Soms kunnen emoties niet geremd worden. Iemand flapt er dan eerder dingen uit die diegene eigenlijk niet wil. Karaktertrekken kunnen versterkt worden zowel ten goede als in het negatieve. Door deze gevolgen kan het zijn dat sociale contacten veranderen. Relaties kunnen onder druk komen te staan. Niet geheel onbelangrijk: ook de intimiteit kan zo veranderd raken.
Deze gevolgen zijn aan de buitenkant niet zo snel te zien. Soms duurt het juist een tijdje voordat je opmerkt dat ze er zijn. Maar ze kunnen juist een van de moeilijkste gevolgen na hersenletsel zijn. Niet alleen voor de persoon die ze ervaart, maar ook de familie en vrienden die merken dat de persoon waarvan ze houden niet meer dezelfde is. Soms kost het tijd om daar met z’n allen goed om te kunnen gaan.
In het menu hieronder vind je meer informatie over verschillende gevolgen op emoties, gedrag en relaties.
- Emoties en gedragveranderingen
- afwezigheid van emotionele reacties
- agressie en agitatie
- apathie , geen initiatiefname, lusteloos, leeg
- boos
- chronische rouw / levend verlies
- depressie
- frontaalsyndroom
- ontremd en impulsief gedrag
- sneller in tranen /sneller geëmotioneerd zijn
- sociaal onaangepast gedrag
- vergroot empathisch vermogen, kwetsbaarder zijn
- zachter geworden zijn, vriendelijker
- Ongeremd ontremd gedrag. Verminderde controle op emoties
- Huilen
- Lachen / Dwanglachen; Pseudobulbair affect
- Dwanghuilen; Pseudobulbair affect
- Prikkelbaarheid
- Cognitief Cerebellair Affectief Syndroom (bij letsel in de kleine hersenen)
- Gebrek aan empathie
- Veranderingen in de communicatie; een gesprek voeren kan zo lastig zijn
- Luisteren kan belastend zijn
- Veranderde intimiteit seksualiteit relatie
- Veranderde vriendschappen
- Veranderde relatie
- Persevereren, niet kunnen stoppen met een gedachte, onderwerp, thema of emotie
- Emotionele overprikkeling
- Grenzen
- grenzen niet voelen
- grenzen niet kunnen aangeven
- grenzeloosheid
- Verminderd ziekte-inzicht of verstoorde ziekteperceptie; waarbij mensen met hersenletsel hun stoornissen en beperkingen niet herkennen. Daarvoor is de SADL-3 (Self-Awareness in Daily Life, 3 niveaus van inzicht in dagelijks leven) ontworpen.
- Verminderd vermogen om genot te ervaren / Anhedonie; verminderde belangstelling voor plezier of om echt plezier te hebben. Affectieve afvlakking.
- Psychologische en Psychiatrische gedragsveranderingen (psychosen, waanideeën, hallucinaties maar ook depressie, somberheid en angsten).
- Waar in de hersenen worden de emoties bestuurd?
Op de pagina neuropsychiatrische gevolgen kunt u enkele belangrijke PDF's over dit onderwerp lezen en downloaden.
- P+B+LG+NS+SO = Persoonlijkheid, Biografie, Gezondheid, Lichamelijke gezondheid, Neurologische schade, en de Sociale- en omgevingsfactoren, geven samen een reden tot gedrag.
Als je weet waar gedrag vandaan komt, kan je het niet alleen begrijpen maar mogelijk ook gaan beïnvloeden. Dat is goed voor alle partijen.
ABC methode
Er is een gedragstherapeutische methode ontwikkeld is zorgmedewerkers om systematisch met probleemgedrag aan de slag te gaan en dat probleemgedrag te verminderen.
De letters ABC staan voor:
- Antecedent = wat gaat er aan het probleemgedrag vooraf
- Behaviour = het probleemgedrag
- Consequence = wat is de reactie van de persoon of de omgeving op het probleemgedrag.
Omgevingsfactoren
Factoren uit de omgeving kunnen een grote rol spelen op gedrag en emoties.
Mensen in de omgeving of omstandigheden kunnen een rol spelen of blootstelling aam te veel geluid (ook achtergrondgeluiden en drukte!) of licht. Bij sommigen kan een plotselinge afname van geluid en licht een rol spelen.
Omgevingsbeïnvloeding- of aanpassing bestaat bijvoorbeeld uit het kiezen voor
een relatief prikkelarme omgeving met een vaste en regelmatige dagstructuur, en het aandacht geven aan evenwicht tussen ontspanning en inspanning.
Lees ook onze pagina communicatieproblemen; als een gesprek voeren zo moeilijk lijkt.
Niet alles is gedrag!
Te snel wordt het woord 'gedragsverandering' of 'karakterverandering' in de mond genomen als het gaat over mensen met hersenletsel. Zie onderstaande afbeelding.
#geenkarakterverandering #moe #neurofatigue #woordvindingsproblemen #kortdoordebocht #brainfog #hersenmist.