Introductie

Na een hersenletsel lopen de tranen sneller over de wangen. Of worstelen mensen met letsel om emotionele uitbraken onder controle te houden. Huilen is niet altijd een uiting van verdriet. Veel mensen met hersenletsel noemen zichzelf 'emotioneel incontinent'. Soms is het een uiting van een kleine emotie, soms is de emotie niet passend bij de tranen. Sommigen echter, kunnen helemaal niet meer huilen. Vraag altijd waar de tranen voor staan.

Huilreflex beheersen of kapot

We leren al als kind uitbarstingen van emotie onder controle te houden en de huil reflexen te beheersen. Voor de meeste volwassenen is huilen het moment waarop andere mensen de emotie zien. Alle tekst valt onder copyrightbeleid!©

Bij een gezond persoon zijn de neurotransmitters in balans, die prikkelen en remmen weer af, ook bij de emotie. Zij hebben interactie met een complex van zenuwbanen die de emotie beheersen en met zenuwbanen die de emotie tonen. Daar kan door hersenletsel een beschadiging zijn opgetreden. In wezen is dit een neurologisch gevolg van hersenletsel. Alle tekst valt onder copyrightbeleid!©Kopieert u toch dan kunt u tegenmaatregelen verwachten

Er zijn verschillende oorzaken en verschillende uitingen van huilen na hersenletsel.

In de acute fase na een hersenbeschadiging is het huilen geheel in overeenstemming met de schok en het verdriet rondom de nieuwe situatie, maar in veel gevallen blijven mensen met hersenletsel huilen, of lopen de tranen snel over de wangen en dat kan soms volledig onverwacht zijn of door een schijnbaar onbelangrijk voorval of kleine emotie. De geuite emotie is- zoals bij veel hersenletselgetroffenen- niet congruent met de gevoelde emotie.

Ook iets moois zien kan de aanleiding zijn om te huilen/tranen. De huilreflex kan niet meer bewust geremd worden.Alle tekst valt onder copyrightbeleid!©

Huilbuien kunnen heftig zijn en volledig in strijd zijn met het gevoel dat iemand op dat moment heeft. Het kan buiten proportie lijken.
Huilen hoeft niet een uiting van verdriet te zijn en kan niet voorkomen worden door gezellige dingen te doen en kan niet behandeld worden door gesprekken met een psycholoog. Huilen kan ook een normale reactie zijn op het (levend) verlies. Nieuwe situaties kunnen opnieuw verlies geven. Chronisch verlies kan in de tijd intenser gaan voelen. Het is belangrijk om de verschillende manieren van huilen of tranen te onderscheiden. Alle tekst valt onder copyrightbeleid!©

Er kan onderscheid gemaakt worden in 8 oorzaken en meerdere vormen kunnen tegelijkertijd voorkomen:©

• dwanghuilen (Pseudobulbair effect/ PBA). Iemand heeft aanvallen van onvrijwillig of oncontroleerbaar huilen of lachen. Medicijnen kunnen verlichten.
  
• overprikkeling huilen. Iemand heeft teveel zintuiglijke of cognitieve prikkels ontvangen om te verwerken, het kan leiden tot een huilbui die niet oplucht.
  
• vermoeidheid huilen. Iemand kan te moe en overbelast zijn door het hersenletsel en kan niets anders meer doen dan huilen. Als de huilbui leidt tot het in slaap vallen kan het opluchting geven, anders niet.
  
  • NB! overprikkeling huilen en vermoeidheid huilen kunnen samenvallen.
• traanreflex niet meer kunnen beheersen. Een kleine emotie van blijheid, schoonheid, licht verdriet, lichte teleurstelling of lichte stress kan iemand in tranen brengen. Dat kan iemand niet tegenhouden. Alle tekst valt onder copyrightbeleid!©
  
• emotie vergroot ervaren. Genieten van muziek wordt bijvoorbeeld intens genieten van muziek waarbij de tranen stromen.
• huilen als enige uiting van emotie hebben. Elke emotie; bang, boos, blij, bedroefd kan tot tranen leiden.
  
• verdriet en depressie. De gevoelens van verdriet of zwaarmoedigheid eenzaamheid kunnen de tranen laten stromen. Leven met hersenletsel is chronisch levend verlies. Huilen kan een normale reactie zijn op het verlies. Nieuwe situaties kunnen opnieuw verlies geven. Chronisch verlies kan in de tijd intenser gaan voelen.
  De kans op een depressie is na hersenletsel verhoogd. Bij 20-50% van de mensen met een beroerte kan in het eerste jaar na het letsel een depressie optreden. Van de andere oorzaken zijn geen cijfers bekend. Een depressie brengt veel psychisch lijden met zich mee. Maar ook het lichamelijk functioneren verslechtert erdoor.
  
• post traumatische stress stoornis, PTTS. Hersenletsel kan een traumatische oorzaak hebben of kan zo'n krachtige confrontatie met het bijna dood zijn gegeven hebben, dat het kan leiden tot een PTSS. Professionele hulp zoeken is ons advies.
  Alle tekst valt onder copyrightbeleid!©
  

NB! Er zijn veel mensen met hersenletsel die niet meer kúnnen huilen.
Dat kan een forse belemmering geven in het leven. Mensen kunnen dan wel de emotie voelen maar de tranen die de opluchting kunnen geven aan deze emotie komen niet. Alle tekst valt onder copyrightbeleid!©

Hoe met de tranen om gaan?
Als de oorzaak bekend is, kunnen de omstanders er ook passender op reageren.
Als omstander kan je vragen waar de tranen voor staan, of wat de emotie is. Dan kan de persoon met hersenletsel zelf zeggen om er bijvoorbeeld maar geen aandacht aan te besteden omdat het bij het letsel hoort, of juist dat hij/zij nu erg verdrietig is. Alle tekst valt onder copyrightbeleid!©

Als iemand lijdt aan oncontroleerbare aanvallen van huilen en/of lachen (PBA of dwanghuilen) dan is het belangrijk om door te vragen. Het verschil tussen echt verdriet is soms moeilijk te zien. Zie de pagina PBA, in dat geval van 'dwanghuilen of pseudobulbair effect' kunnen medicijnen helpen. Afleiden kan dan helpen. Ook bij een depressie kunnen medicijnen verlichting geven.

Lees meer over het Pseudobulbair effect / dwanghuilen Alle tekst valt onder copyrightbeleid!©