Beste lezer,

 

Het onderwerp dat ik wil aankaarten is ‘brain fog’: hersenmist. Wat houdt dat in? Hoe maak je een ander (die er geen last van heeft) duidelijk wat je dan ervaart en hoe je je dan voelt? Een beschrijving als: ‘Ik ben niet helder’, ‘Ik ben vergeetachtig en kom moeilijk op woorden waardoor ik wartaal uitspreek’, ‘Ik heb moeite met focussen en een gesprek te voeren, begrijpen wat gezegd wordt en adequaat erop inspelen’, ‘Ik voel me futloos en heb nergens energie voor’, leidt vaak tot een weerwoord als: ‘Ja, dat herken, heb ik ook wel eens!’.

 

Vaak is deze bevestiging als geruststellend bedoeld, maar wekt het op den duur alleen maar ergernis en frustratie op bij de mensen die dagelijks brain fog ervaren. Zulke omschrijvingen zijn ‘te zwak’ om de problematiek van hersenmist te omschrijven. Voor een duidelijke beschrijving is het hoogtijd om het over een andere boeg te gooien.

 

Ik neem je mee in een verhaal…

‘Jij, beste gezonde individu, komt thuis van een werkdag. Je hebt het naar je zin gehad en je hebt een voldaan gevoel over hetgeen je hebt gepresteerd. Thuis aangekomen, na een overvolle treinrit, zitten de kinderen gezellig in de woonkamer te spelen, je partner is in de keuken bezig met het avondeten en op de achtergrond hoor je zachtjes de klanken van de muziek. Er wordt een glas wijn ingeschonken en jullie kletsen over de dag. Na het eten vindt het ‘pyjamaritueel’ plaats, de kinderen gaan naar bed, jullie kletsen en kijken samen een film. Rond half twaalf ga je naar bed zodat je voldoende uitgerust bent voor de volgende werkdag….

 

Wat als ik je pakweg om half drie in de nacht wakker schudt? Hoe word je wakker? Hoe voel je je? Van hoever moet je komen alvorens je begrijpt dat de dag nú begint? Als ik tegen je praat, snap je dan wat ik zeg? Hoe helder voel je je? Heeft jouw hersen genoeg gerust om energiek aan de werkdag te beginnen? Hoe is je stemming?’

 

Logisch

Ik denk dat het voor een ieder ‘logisch’ is dat de antwoorden op de vragen veelvoudig ‘Nee’ zullen zijn: ik voel me niet helder, niet uitgerust, niet klaar om aan de dag te beginnen, op te staan en de deur uit te gaan. Nee, het muntje valt niet als ik je hoor praten. Met zo weinig slaap is het aannemelijk dat je je voelt als dat je een kater hebt, dat je klungelig wordt omdat je niet goed kunt focussen op een taak of op een gesprek, dat je trager reageert en communiceert dan normaliter het geval zou zijn als ik je had laten slapen tot half acht in de ochtend. Dat je elke mogelijkheid aan zou grijpen om nog even de ogen dicht te doen om tot rust te komen.

 

Nog even doe ik een beroep op jouw inlevingsvermogen om aan het gevoel vast te houden alsof je dus net wakker bent gemaakt om half drie ‘s nachts… alleen is het niet half drie ‘s nachts, maar is het ‘gewoon’ overdag: heb je zin om gezellig te ontbijten met je partner? Misschien met een krantje erbij of/en de radio aan? Of heb je zin om de deur uit te gaan? Om je in de drukte van een station te begeven om richting werk te gaan? Of de fiets te pakken en boodschappen te gaan doen? Naar de sportschool te gaan? Om naar een lunchtent te gaan voor een gezellig samenzijn met een vriendin? Om naar een feestje te gaan? Naar de zaterdagmarkt? Een kinderpartijtje bij te wonen? De auto in te stappen en een stuk te rijden om op familiebezoek te gaan? Hoe fijn vind je de muziek of achtergrondgeluiden? Zijn deze afleidend of helpend?

 

Hoe zou je deze situatie kunnen verhelpen?

Voor de hand ligt het om de volgende dag ‘lekker op tijd naar bed te gaan’. Na een goede nachtrust ben je weer bijgetrokken. Klopt, een goede nachtrust doet wonderen. Maar, wat als ik je weer midden in de nacht wakker maak? Tweede nacht op rij, en dan een derde nacht op rij en ga zo maar door…. hoe functioneer je na een week? Wat sleep je met je mee aan klachten?

 

Brain fog ervaar ik als het gevoel dat je dagelijks om half drie ‘s nachts uit bed wordt gehaald om aan de dag te beginnen, terwijl je een goede nacht hebt gemaakt. Terwijl je vroeg naar bed bent gegaan, terwijl je overdag weinig om handen hebt gehad. Je kunt je wellicht voorstellen dat een mistig hoofd invloed heeft op de cognitieve functies en merkbaar is in het voeren en volgen van een gesprek, het lezen van een verhaal, het oproepen van een gesprek, het volgen van een film, het onthouden van informatie, rekenen, ruimtelijke inzicht, et cetera…

 

Hoe kom je er vanaf?

Acht jaar na de aanrijding, kan ik zeggen dat ik niet meer dagelijks te maken heb met brain fog. Wanneer ik wél opsta en bovenstaande herken, dan zonder ik mezelf af. Mist in het hoofd en overprikkeling gaan wat mij betreft hand in hand. Ik gun mezelf (en neem) de tijd om te herstellen. In plaats van een begin te maken aan een dag met hersenmist, geef ik eraan toe en vermijd ik prikkels (dus geen tv, telefoongesprek, tablet, pc, scherm, geen gesprekken, geen muziek, geen boek, geen boodschappen halen). Op zulke dagen leef ik binnen, als een kluizenaar.

 

Gaandeweg kan ik concluderen dat meestal rond 16 u ‘s middags de mist is opgetrokken: een verloren dag… tóch nog altijd de betere optie dan ‘doorgaan’ met een mistig hoofd, wat me verder van huis brengt en het herstel moeizamer en langzamer plaatsvindt. Omdat ik wéét dat het ook weer wegtrekt als ik eraan toegeef, ben ik niet meer bang voor een terugval.

Lees nog een blog van Verena over overprikkeling