Expressieve afasie / Broca's afasie
Deze pagina gaat over de Broca afasie. Zoekt u de Wernicke's afasie kijk dan bij:
Je weet wat je wil zeggen, maar je kunt de juiste woorden niet vinden. Dit is voor mensen met expressieve afasie een dagelijks probleem. Bij expressieve afasie zijn er problemen met het uitspreken van taal. Bij expressieve afasie zijn er over het algemeen geen problemen met het begrijpen van taal.
Expressieve afasie wordt soms motorische afasie, niet-vloeiende afasie of ‘Broca’s afasie’ genoemd. Dit komt doordat het hersengebied dat betrokken is bij dit taalprobleem ‘Broca’ heet (zie hieronder bij hersengebieden). Soms zul je de term ‘dysfasie’ in plaats van afasie tegenkomen. Meestal wordt er hetzelfde bedoeld. Daarom spreken we op deze pagina voor het gemak over afasie.
NB: na een CVA komen expressieve en receptieve afasie vaak in combinatie voor (gemengde afasie).
Dagelijkse problemen
Expressieve afasie kan zich op veel verschillende manieren uiten en is voor geen enkel persoon hetzelfde. Hieronder een aantal dagelijkse problemen die MOGELIJK ervaren kunnen worden bij expressieve afasie.
- Langzaam en haperende manier van praten
- Weinig intonatie in de spraak
- Zoeken naar woorden of naar een beginletter / woordvindingsproblemen
- De inhoud van een gesprek is soms in telegramstijl, kort en onvolledig
- Moeite met spelling en grammatica
- Een bepaald woord noemen, terwijl een ander woord bedoeld wordt
- Letters in woorden wel eens per ongeluk verwisselen
- Woorden binnen zinnen per ongeluk verwisselen
Tips bij expressieve afasie
- Gebruik hulpmiddelen die gesprekken kunnen vergemakkelijken zoals foto’s, kaarten etc.
- Schrijf dingen op of maak tekeningetjes op papier
- Geef jezelf de tijd voor telefoontjes of belangrijke gesprekken.
- Maak oogcontact.
- (voor familie en vrienden) stel bij voorkeur een enkelvoudige gesloten vraag (dus liever niet: “waar heb je zin in”, maar: “Wil je koffie” (zo nee, dan de vervolgvraag: “Wil je thee”?)
- (voor familie en vrienden) geef degene met afasie tijd voor het afmaken van zinnen
- (voor familie en vrienden) sta open voor verschillende manieren van communiceren. Soms is het makkelijker voor degene met afasie om handgebaren te gebruiken of om dingen aan te wijzen.
- (voor familie en vrienden) blijf degene met afasie betrokken houden bij dagelijkse gebeurtenissen. Probeer ze te betrekken bij gesprekken.
- (voor familie en vrienden) Zeg liever dat je het niet goed verstaan of begrepen hebt dan dat je doet alsof.
In veel landen worden de volgende 10 tips gedeeld voor goede communicatie met iemand met afasie: - Geef de tijd!
- Maak oogcontact tijdens het luisteren en praten
- Vermijd het onderbreken en invullen van woorden
- Praat om de beurt en één tegelijk.
- Stel één vraag tegelijk
- Gebruik korte zinnen
- Praat rustig maar op een natuurlijke manier
- Voel je vrij om lichaamstaal te gebruiken, zoals duimen omhoog en duim omlaag
- Zorg ervoor dat je begrijpt wat de persoon zegt
- Wees respectvol.
Hersengebieden betrokken bij expressieve afasie
Expressieve afasie komt vaak voor bij schade of een bloeding in de linkerhersenhelft. Bij de meeste mensen (90%) zit hier het taalgebied. Bij expressieve afasie wordt vaak gedacht aan schade aan het ‘gebied van Broca’ (zie plaatje). Maar ook andere gebieden in de frontale cortex en in de subcorticale gebieden kunnen betrokken zijn.
Voorbeeld van Rene Franssen over Koningsdag. Zie ook zijn pagina op deze website.