Functionele Neurologische Stoornis

Een functionele stoornis betekent dat er een onvermogen is (een hapering) van de hersenen, om signalen op de juiste manier te verzenden en te ontvangen. In het Engels heet deze aandoening FND; Functional Neurological Disorder.

Er kunnen motorische, sensorische en/of cognitieve symptomen zijn die niet passend zijn met andere aandoeningen.

In 2018 heeft de Wereld Gezondheidsorganisatie, de WHO, een nieuwe beschrijving van ziektebeelden aanvaard. Er zijn wijzigingen onder meer waardoor (tijdelijke) klachten van pijn en (tijdelijke) motorische stoornissen nu als een symptoom van FNS worden erkend, mits ze niet uit een ander ziektebeeld zijn te verklaren.

De Internationale classificatie van ziekten (International Classification of Diseases  /ICD 11) heeft de eerdere classificatie van de WHO opgevolgd; FNS is erkend als neurologische ziekte. De eerdere versie ICD 10 is wel in te zien online.

Er is bij FNS geen sprake van schade aan de hersenen, maar het zenuwstelsel functioneert niet zoals het zou moeten.
Binnen de neurologie zijn meerdere nóg onbegrepen aandoeningen die behoorlijke consequenties hebben voor de mensen, maar waarbij de wetenschap nog geen antwoord heeft over de oorzaak. Waar in het brein gaat er iets mis? Is het de software en/of hardware? Worden de klachten veroorzaakt door emoties? Zijn er andere factoren?

Alles is zo nauw verbonden met elkaar dat er waarschijnlijk over een x aantal jaren wel antwoorden zijn. Er valt nog veel te onderzoeken in de medische wereld.

Wij verzoeken deskundigen in Nederland ons te contacten als zij aanvullende kennis hebben.

Mensen met FNS noemen even vaak fysieke beperkingen, emotionele problemen en verminderde gezondheidsgerelateerde kwaliteit van leven als mensen met andere neurologische aandoeningen.

Scans geven geen uitsluitsel behalve in sommige situaties een fMRI = functionele MRI. De tabel van structurele MRI-onderzoeken bij functionele neurologische aandoeningen toonden o.a. verminderde hypofyse-volumes. (Atmaca et al., 2016; Yildirim et al., 2012)

Zie afbeelding voor de andere uitkomsten. De pijlen in de afbeelding tonen stijgingen of dalingen van de regionale hersenstructuur in vergelijking met gezonde controles. Maar het is niet bekend of de vindingen in de MRI's stoornisspecifiek zijn of nauwer gerelateerd zijn aan uitlokkende (predisponerende) risicofactoren en / of veranderingen door het compenseren.

Symptomen

De symptomen kunnen heel divers zijn en meestal is er een combinatie van symptomen zoals:

• loopstoornissen
• zwakte in ledematen
• op epilepsie lijkende aanvallen, psychogene niet-epileptische aanvallen (PNEA), wegrakingen, blackouts
• tremoren (trillingen en schokkende bewegingen)
• verlammingen
• doof gevoel in de huid, sensaties in het gevoel
• veranderd gevoel in arm, been of gezicht aan één zijde van het lichaam (hemisensorisch syndroom)
• spasmes in aangezicht
• hoofdpijn
• minder goed kunnen horen
• met tussenpozen minder goed kunnen zien, blurring, wazig zien, dubbel zien
• vermoeidheid
• slaapproblemen
• cognitieve problemen
• chronische pijn, in meer of mindere mate.

Oorzaken

Bij navragen worden vaak wel uitlokkende omstandigheden genoemd als een ongeval, griep, ziekte, ziekte waarbij men enige tijd op bed moest blijven, migraine of migraine gelijkende hoofdpijnaanval, narcose, hevige emoties, na dissociatie of paniekaanvallen. Er zijn niet altijd uitlokkende oorzaken te vinden.


Multidisciplinaire behandelopties door o.a. goed getrainde fysiotherapeuten, zie www.stichtingfns.nl/fns-net/, pijntherapeuten en/of psychologen kunnen soms een deel van de klachten verminderen.

Film
In de film hieronder komen de neurologen Rien Vermeulen (AMC) en Jon Stone (NHS Lothian), Honorary Professor in Neurology (University of Edinburgh) een fysiotherapeut en een psychiater aan het woord en zij geven uitleg over de aandoening FNS. Met dank aan https://www.stichtingfns.nl/