Craniocervicale Instabiliteit (CCI) en Atlanto-axiale Instabiliteit (AAI) inleiding

Craniocervicale instabiliteit (CCI) en atlanto-axiale instabiliteit (AAI) zijn aandoeningen die vaak tegelijkertijd voorkomen en een grote impact kunnen hebben op de kwaliteit van leven.
CCI verwijst naar een instabiliteit in het gebied waar de schedel en de bovenste nekwervels samenkomen, terwijl AAI instabiliteit betreft tussen de eerste en tweede nekwervel (atlas en axis).

Upper Cervical Instability (UCI) is een overkoepelende term waaronder cranio-cervicale instabiliteit en atlanto-axiale instabiliteit vallen. Het kan de zenuwen, hersenen en het ruggenmerg beïnvloeden, die samen het zenuwstelsel vormen. Het weefsel rondom deze zenuwen en structuren heeft als taak om te beschermen, ondersteunen en verbinden. Als er iets verandert in hoe deze structuren belast worden of hoe goed ze doorbloed zijn, kan dit het zenuwstelsel beïnvloeden.

CCI (Craniocervicale Instabiliteit) na trauma: de relatie met hersenletsel

Craniocervicale instabiliteit (CCI) is een aandoening waarbij de stabiliteit in het gebied tussen de schedel en de bovenste nekwervels verstoord is. De instabiliteit kan leiden tot een verminderd vermogen om de kop en nek goed te ondersteunen. 
Hoewel niet alle gevallen van CCI direct hersenletsel veroorzaken, kan een onbehandelde instabiliteit wel bijdragen aan langdurige klachten die sterk overlappen met symptomen van hersenletsel. Het is daarom zo belangrijk om bij aanhoudende klachten na een trauma tijdig medisch advies in te winnen en de juiste diagnostiek te laten uitvoeren.

Oorzaken:

De oorzaken van CCI kunnen uiteenlopend zijn. Een veelvoorkomende oorzaak is trauma, zoals een whiplash , kop-staartbotsing, val of ander ongeluk. Bij dit ongeluk kan ook traumatisch hersenletsel zijn ontstaan.
De ligamenten (banden) en andere ondersteunende structuren kunnen worden uitgerekt of beschadigd.

Daarnaast kunnen aandoeningen zoals Ehlers-Danlos-syndroom (EDS), waarbij bindweefsel van nature zwakker is, bijdragen aan het ontstaan van CCI. Ook ontstekingsziekten zoals reumatoïde artritis, die de gewrichten en ondersteunende weefsels aantasten, kunnen een rol spelen. In sommige gevallen wordt CCI veroorzaakt door degeneratieve veranderingen, zoals slijtage van de tussenwervelschijven of ligamenten bij het ouder worden. Tot slot kunnen aangeboren afwijkingen, zoals een afwijkende vorm van de schedelbasis of wervels, chiari malformation type I, het risico op CCI verhogen.

Gevolgen:

CCI kan leiden tot diverse klachten, waaronder hoofdpijn, nekpijn, duizeligheid en neurologische symptomen. Het verband met hersenletsel ligt in de mogelijke impact van instabiliteit op de omliggende zenuwen, bloedvaten en hersenstam. De doorbloeding naar de hersenen kan worden verstoord of kan er druk ontstaan op belangrijke hersenstructuren zoals de hersenstam. Gevaren van CCI zijn onder andere chronische nekpijn, hoofdpijn, duizeligheid, evenwichtsproblemen en neurologische symptomen zoals tintelingen, spierzwakte of moeite met spreken en slikken. In ernstige gevallen kan het zelfs ademhalingsproblemen veroorzaken of de mobiliteit ernstig beperken.

Een mogelijke complicatie van CCI en AAI is dysautonomie, een verstoring van het autonome zenuwstelsel die symptomen zoals duizeligheid, hartslagvariabiliteit, vermoeidheid en problemen met de bloeddrukregulatie kan veroorzaken.

Daarnaast kan de druk op de hersenstam en omliggende structuren ook bijdragen aan een verhoogde intracraniële druk (hoge hersendruk), wat kan resulteren in klachten zoals hoofdpijn, wazig zien, misselijkheid en neurologische uitval.

De relatie tussen het overdruksyndroom en CCI

Overdruksyndroom, ook wel bekend als een probleem met de druk van hersenvocht, is een aandoening waarbij de druk in de hersenen niet goed gereguleerd wordt. Dit kan leiden tot klachten zoals hoofdpijn, problemen met het zicht en moeite met evenwicht. 

Een mogelijke oorzaak die vaak over het hoofd wordt gezien, is een verband met craniocervicale instabiliteit (CCI). Dit betekent dat de gewrichten tussen de schedel en de bovenste nekwervels niet stevig genoeg zijn, wat druk op het ruggenmerg of de hersenstam kan veroorzaken. Hoewel nog niet alles precies duidelijk is, tonen onderzoeken aan dat CCI kan bijdragen aan veranderingen in de hersenvochtdruk en zo overdruksyndroom kan veroorzaken of verergeren.

De relatie tussen Atlanto-axiale Instabiliteit (AAI) en hersenletsel

Atlanto-axiale instabiliteit (AAI) verwijst naar een abnormale of extreme bewegingsmogelijkheid op het kruispunt van de atlaswervel (C1) en de axiswervel (C2), wat de stabiliteit van de bovenste nekwervels aantast.

Deze instabiliteit kan leiden tot compressie of beschadiging van het ruggenmerg en omliggende structuren, wat in sommige gevallen hersenletsel kan veroorzaken of indirect leiden tot AAI.

Oorzaken:
Deze instabiliteit kan namelijk verschillende oorzaken hebben, zoals aangeboren afwijkingen, trauma of ontstekingsziekten. Hoewel een hersentumor, hersenbloeding of herseninfarct zich in de hersenen voordoen en niet direct de wervelkolom beïnvloeden, kunnen deze aandoeningen indirect leiden tot AAI. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door veranderingen in de spierspanning, neurologische complicaties of secundaire effecten op de structuren rondom de halswervels.

Hoewel AAI vaker voorkomt bij aandoeningen zoals het syndroom van Down, reumatoïde artritis of Ehlers-Danlos-syndroom (EDS), kan het ook ontstaan als gevolg van hersenletsel of trauma.

In zulke gevallen kan schade aan de banden, botten of andere structuren rond de bovenste nekwervels bijdragen aan dit probleem.

Gevolgen:
De impact van AAI varieert van milde symptomen zoals nekpijn en stijfheid tot ernstigere complicaties zoals neurologische uitval of zelfs levensbedreigende toestanden.

De hersenzenuwen, die verantwoordelijk zijn voor functies zoals gezichtszintuigen, motoriek en reflexen, kunnen bekneld raken of geïrriteerd raken door de verhoogde druk of abnormale bewegingen in dit gebied. Dit kan leiden tot symptomen zoals hoofdpijn, nekpijn, moeite met slikken, duizeligheid, spraakproblemen of zelfs verlies van bepaalde neurologische functies. In ernstige gevallen kan AAI ook het ruggenmerg beschadigen, wat verdere complicaties kan veroorzaken.